Áp dụng Binh Pháp Tôn Tử trong lập trình
Thứ Năm, 21/11/2024 · 7 phút đọc
Binh pháp Tôn Tử (孫子兵法, Sun Tzu Bing Fa) là một trong những tác phẩm kinh điển nhất về nghệ thuật chiến tranh và quản trị chiến lược. Được viết bởi Tôn Tử (Sun Tzu), một chiến lược gia quân sự nổi tiếng của Trung Quốc thời Xuân Thu (khoảng thế kỷ 5 TCN), cuốn sách này không chỉ giới hạn trong lĩnh vực quân sự mà còn được áp dụng rộng rãi trong kinh doanh, quản trị, chính trị, thể thao …
Binh pháp Tôn Tử nổi tiếng trên thế giới được dịch ra tiếng anh là với tên: The Art of War (file PDF)
Bản dịch tiếng việt file PDF:
Áp dụng Binh pháp Tôn Tử vào lập trình là một cách thú vị để tư duy chiến lược và nâng cao hiệu quả trong công việc. Dưới đây là một số bài học từ binh pháp được áp dụng vào lĩnh vực lập trình:
1. “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”
- Áp dụng: Hiểu rõ dự án, sản phẩm và khách hàng. Đồng thời, nắm chắc các công nghệ, công cụ và đối thủ cạnh tranh.
- Nghiên cứu kỹ yêu cầu dự án trước khi bắt tay vào code.
- Đánh giá framework, library phù hợp nhất với nhu cầu dự án.
- Phân tích sản phẩm của đối thủ để làm tốt hơn.
2. “Tốc chiến tốc thắng”
- Áp dụng: Trong lập trình, việc kéo dài thời gian phát triển có thể gây tốn kém và mất cơ hội. Hãy tối ưu hóa thời gian bằng:
- Sử dụng MVP (Minimum Viable Product) để nhanh chóng đưa ra sản phẩm khả dụng.
- Áp dụng các công cụ tự động hóa như CI/CD, linter, và testing để tăng tốc độ phát triển.
- Tránh over-engineering và chỉ tập trung vào các tính năng cốt lõi.
3. “Đánh vào điểm yếu, tránh điểm mạnh”
- Áp dụng: Khi giải quyết vấn đề, tập trung vào điểm yếu nhất của hệ thống:
- Debug dựa trên các điểm dễ bị lỗi nhất (ví dụ: kiểm tra các dependency hoặc luồng dữ liệu phức tạp).
- Nếu hệ thống quá tải, tìm cách tối ưu hóa những phần code gây bottleneck thay vì tái cấu trúc toàn bộ.
- Trong cạnh tranh, tận dụng những hạn chế mà đối thủ chưa xử lý tốt.
4. “Lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh”
- Áp dụng: Dùng những giải pháp thông minh thay vì sức lực quá mức:
- Tối ưu hóa code để giảm tải tài nguyên.
- Áp dụng design patterns và kiến trúc microservices để tăng khả năng mở rộng.
- Sử dụng open-source libraries để tiết kiệm công sức thay vì tự xây dựng mọi thứ từ đầu.
5. “Thế trận vững chắc, tiến lùi linh hoạt”
- Áp dụng: Xây dựng hệ thống dễ bảo trì và mở rộng:
- Viết code rõ ràng, tài liệu hóa đầy đủ.
- Thiết kế hệ thống sao cho có thể rollback nhanh chóng khi có sự cố.
- Áp dụng chiến lược canary release hoặc blue-green deployment để giảm thiểu rủi ro.
6. “Hư hư thực thực”
- Áp dụng: Giữ sự linh hoạt và tạo lợi thế trước đối thủ:
- Bảo mật hệ thống tốt, tránh để lộ thông tin quan trọng qua API hoặc logs.
- Giữ bí mật về tính năng mới cho đến khi sẵn sàng ra mắt.
- Sử dụng code modular để dễ dàng thay đổi và mở rộng khi cần thiết.
Tào Tháo thời Tam Quốc là người nghiên cứu rất kỹ Binh Pháp Tôn Tử
7. “Tướng giỏi biết dùng binh, lập trình viên giỏi biết dùng người”
- Áp dụng: Làm việc nhóm hiệu quả:
- Biết cách phân chia công việc phù hợp với kỹ năng của từng thành viên.
- Tạo môi trường làm việc để mọi người phát huy tối đa tiềm năng.
- Sử dụng các công cụ quản lý như Jira, Trello, hoặc Notion để giữ mọi thứ trong tầm kiểm soát.
8. “Dụng binh như nước, chảy từ cao xuống thấp”
- Áp dụng: Thiết kế hệ thống như dòng nước, ưu tiên sự tự nhiên và hợp lý:
- Kiến trúc code rõ ràng, dễ hiểu, tránh phức tạp không cần thiết.
- Sử dụng pipeline design cho các quy trình xử lý dữ liệu.
- Phát triển theo hướng incremental: triển khai từng bước nhỏ, kiểm tra và cải tiến liên tục.
9. “Phàm binh quý ở chỗ thắng, không quý ở chỗ kéo dài”
- Áp dụng: Lập trình hiệu quả hơn là làm nhiều mà không đạt mục tiêu:
- Sử dụng phương pháp Agile để tối ưu hóa thời gian.
- Tập trung vào việc hoàn thành từng sprint đúng hạn thay vì ôm đồm.
10. “Chiến thắng mà không cần chiến đấu”
- Áp dụng: Tạo ra hệ thống ổn định, dễ sử dụng, hạn chế lỗi ngay từ đầu:
- Áp dụng test-driven development (TDD) để đảm bảo chất lượng code.
- Xây dựng các công cụ hỗ trợ nội bộ để giảm tải công việc lặp đi lặp lại.
- Đầu tư vào bảo mật và tối ưu hóa hiệu năng để tránh các vấn đề lớn.
Việc áp dụng Binh pháp Tôn Tử không chỉ giúp bạn tư duy chiến lược hơn mà còn tạo ra cách tiếp cận mới mẻ và hiệu quả trong lập trình.
Thẻ:binh phap ton tu
- Ảnh đại diện bài viết -